از مردم پرسیدند، اما نه همه مردم!
به گزارش هگمتان ۲۴ در این پیمایش، از ۱۴ هزار شهروند بالای ۱۸ سال در سراسر کشور نظرخواهی شده است، پرسشگران در درب منازل حاضر شده و با مردم گفتوگو کردهاند. اما فقط ۳۶ درصد از افرادی که با آنها تماس گرفته شد حاضر به پاسخگویی بودند، یعنی از هر سه نفر، دو نفر شرکت نکردند! همین آمار خودش نشانهای از بیاعتمادی یا احتیاط عمومی مردم در بیان نظرات واقعی است.
در استان همدان، مجموعا ۴۵۰ نفر در این نظرسنجی شرکت کردهاند؛ ۱۶۵ نفر در شهر همدان، ۱۴۰ نفر در شهرستانهای استان و ۱۴۵ نفر در مناطق روستایی استان! به عبارتی، همدان حدود ۳.۲ درصد از کل نمونهی کشور را به خود اختصاص داده است.
این طرح را مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) برای دولت اجرا کرده است. روش نمونهگیری علمی بوده، اما ماهیت دولتی پروژه و مصاحبههای حضوری باعث میشود پاسخها تا حدی با ملاحظه و احتیاط داده شوند، حتی در خود گزارش هم آمده است: پاسخدهندگان معمولا دیدگاهی را بیان میکنند که در فضای عمومی پذیرفتهتر است! به زبان سادهتر، بخشی از این رضایتها ممکن است از سر احتیاط باشد تا واقعیت!
چرا همدان اول شد؟
قرار گرفتن همدان در رتبه نخست، بدون شک نشانهای از ظرفیت اجتماعی و آرامش نسبی استان است، اما لزوما به معنی رضایت حداکثری مردم نیست! عواملی مانند سطح توقع پایین مردم و فضای فرهنگی آرامتر میتواند نقش مهمی در این رضایتمندی داشته باشد، به بیان دیگر همدان شاید بیشتر از آنکه راضیتر باشد کماعتراضتر است.
ذوق زدگی افراطی از کسب عنوان اول در کشور!
با این حال، متاسفانه شاهد ذوقزدگی تبلیغاتی در همدان هستیم. تا جایی که در سطح شهر بنرهای تقدیر و تشکر از برخی مدیران و دستگاههای اجرایی از در و دیوار شهر آویزان است و تیتر یک نشریات محلی به این موضوع اختصاص یافته است. چنین واکنشهای افراطی بیش از آنکه نشانه درک درست از دادهها باشد، نوعی بهرهبرداری تبلیغاتی از آمار است که اگر مراقب نباشیم، واقعیت جای خود را به نمایش خواهد داد.
← پینوشت: صدرنشینی همدان میتواند نقطه قوتی برای گفتوگوی بیشتر میان مردم و مسئولان باشد، اما رضایت واقعی و حداکثری زمانی معنا دارد که بر پایه اعتماد عمومی، شفافیت و پاسخگویی شکل بگیرد.
